Voor bezoekers aan Egypte is een bezoek aan de piramiden in Gizeh, bij Cairo, het hoogtepunt van hun reis. En veel mensen willen dit beleven op de rug van een paard. Maar hoe zit het met de conditie van deze paarden?
Dit is een vraag die lang niet bij alle toeristen opkomt. Bovendien is niet alle ellende zichtbaar; men zou de zadels moeten optillen als men wil zien of er ontvellingen of rugwonden zijn.
De eigenaren van de paarden zijn bezig met geld verdienen, en veel toeristen zijn uit op een zo goedkoop mogelijk ritje. Een situatie waarin het welzijn van de dieren makkelijk uit de aandacht verdwijnt. Gelukkig niet bij alle diereigenaren. En daarbij moeten we vooral bedenken wat het voor een hardwerkende eigenaar betekent om bijvoorbeeld zijn dier even rust te gunnen, en daarmee af te zien van de inkomsten van een extra ritje. Naast een compliment verdient juist de eigenaar die zijn dier rust gunt een goede fooi. Maar die wordt meestal, na de rit, gegeven voor een vlotte babbel en een paar geestigheden met een paar woordjes Nederlands.
Een tijdlang mocht Brooke Hospital van de toeristenpolitie niet bij de piramiden komen, maar dankzij een stevige lobby komt Brooke sinds een paar jaar met een mobiel team elke zaterdagmiddag in het gebied. Helaas is diergeneeskundige hulp in het piramidenpark verboden, maar vlak buiten de omheining doen ze wat ze kunnen. Ze zijn gestationeerd op het terrein van de eigenaar van een grote paardenstal, die Brooke goed gezind is. Daar gaan de dierenartsen onverstoorbaar door met hun werk, ook met voorlichting. Bezorgde Brooke-donateurs die het piramidegebied bezoeken zullen misschien denken dat het dweilen is met de kraan open. Maar het is voor de dierenartsen geen optie om niets te doen voor de dieren. Men moet zich realiseren dat de situatie vandaag beter is dan gisteren, en dat het morgen beter zal zijn dan vandaag.Het gaat langzaam, maar Brooke blijft actief.
Tijdens de feestdagen rond de ramadan krioelde het van de toeristen in het gebied. Diergeneeskundige hulp is op deze dagen uitgesloten: geen enkele eigenaar is bereid zijn dier te laten behandelen terwijl er gelijktijdig tientallen klanten voor een rit staan te wachten. Maar direct na de feestdagen, van 26 tot 29 september zijn drie mobiele teams de dieren te hulp geschoten. De leiding over de drie teams lag in handen van Dr. Hatem. Staljongen Ibrahim helpt de dierenartsen altijd om de paardeneigenaren op de aanwezigheid van Brooke te attenderen. Ook nu. Toen de dierenartsen op de eerste dag aankwamen, stond een lange rij dieren te wachten. Drie dagen lang hebben de dierenartsen paarden ontwormd, tetanus injecties en antibiotica toegediend, en wonden behandeld. Zadelwonden waren de meest voorkomende aandoeningen, en veel dieren waren uitgeput.
Dierenarts Dr. Nabieh, hoofd van mobiel team no. 3, vertelt aan het einde van de eerste dag: “Paarden en ezels in Egypte krijgen meestal geen naam van hun eigenaar. Hier hebben ze namen, maar alleen omdat toeristen daarnaar vragen. Het eerste paard dat ik vandaag heb behandeld heet Safi. Het dier had een schrijnende zadelwond, en was ernstig verzwakt. Ik heb de eigenaar gezegd dat ik Safi wilde opnemen in onze kliniek, waar het dier zou kunnen bijkomen van zijn verwondingen. Maar de eigenaar wilde zijn dier geen dag missen. Omdat de eigenaren hun dier vrijwillig moeten afstaan, kon ik niets anders doen dan Safi behandelen. Ik heb mijn best gedaan. Ik heb de wonden schoongemaakt en verbonden; daarna heb ik pijnstillers en ontstekingsremmers toegediend. Tenslotte heb ik de man stevig toegesproken. Hij had het nooit zover mogen laten komen. Ik heb hem verplicht om zijn dier veel rust te geven om te genezen van zijn wonden. We hebben zijn naam genoteerd, en doorgegeven aan staljongen Ibrahim. Ik heb de man met klem gevraagd om volgende week weer langs te komen met Safi. Dat heeft hij beloofd. Ibrahim zal ons helpen en er voor zorgen dat dit ook werkelijk gebeurt. Bij ongeschoolde mensen komt het aan op de kracht van de herhaling. Dat is tenminste onze ervaring“.
Dierenarts Dr. Amr, hoofd van mobiel team no.2 vertelt aan het einde van de derde dag: “Speciaal in dit soort gebieden vragen wij ons regelmatig af of ons werk hier zinvol is. Maar dat er hoop is blijkt telkens weer, als er te midden van alle ellende iets bijzonders gebeurt. Vanuit mijn ooghoek herkende ik een jongen en ik draaide me naar hem toe. Ik zag dat zijn ezel een keurig vliegennet voor zijn ogen had en er prima uitzag. Het dier was kerngezond en behoefde alleen maar een wormenkuur.
Ik vroeg de jongen naar het vliegennet, en verzocht mijn collega’s hun werk kortstondig te onderbreken, zodat iedereen, ook de andere eigenaren, naar het verhaal van de jongen kon luisteren. De jongen vertelde dat zijn familie de ezel heel belangrijk vindt en dat ze een half jaar geleden op aanraden van Brooke-dierenarts Dr. Hatem het vliegennet hadden gekocht ter bescherming tegen vliegen, de veroorzakers van ooginfecties. Hij vertelde ook dat ze de neusketting hadden vervangen door een stoffen neusriem; ook kreeg het dier voldoende rust en verse alfalfa. Dit soort gebeurtenissen, die zich gelukkig ook voordoen, maken onze hele dag goed. Er is inderdaad hoop.”
Een citaat uit een boek over Dorothy Brooke, 60 jaar geleden geschreven door een tijdgenoot: “Dankzij de inspanningen van Dorothy is eindelijk een watertrog voor de dieren geplaatst bij de piramiden, op de plaats waar de dieren staan te wachten op toeristen.[..] Het is heet en vermoeiend werk voor de dieren en ze krijgen niets te drinken. Dorothy was de enige die op het idee kwam een watertrog te plaatsen. Jaar na jaar klopte ze aan bij de plaatselijke overheid, die toestemming moest geven, en smeekte ze om de trog. Eindelijk kreeg Dorothy toestemming om de trog te plaatsen. De overheid verschafte de kraan. Die was binnen een week gestolen, maar het water bleef gelukkig stromen."
Eerste publicatie 16 juli 2010